Životna sredina

Otkrivena ozonska rupa sedam puta veća od one na Antarktiku: Posledice će u budućnosti osetiti svaki drugi stanovnik

06.07.2022 13:05

Najnovija studija je potvrdila da se ozonska rupa nalazi iznad tropa još od osamdesetih godina 20. veka, a procene su da će posledice u budućnosti osetiti svaki drugi stanovnik.

Izvor: Shutterstock

Istraživački tim sa Univeziteta Vaterlo u Ontariju predvđen profesorom Ćing Bin Luom je došla do otkrića velike ozonske rupe, za koju se sumnja da je pristuna tokom svih godišnjih doba u donjim slojevima stratosfere, a iznad tropskih krajeva.

Zaštitna uloga ozonskog omotača potvrđena je još sredinom sedamdesetih godina prošlog veka. Tada su istraživanja atmosfere pokazala da omotač apsorbuje većinu ultraljubičastog zračenja, ali da bi mogao trajno da bude oštećen od strane industrijskih hemikalija kao što je hlorofluorougljenik.

Ova predviđanja su se obistinila posle jedne decenije, kada je prvi put potvrđeno da je došlo do oštećenja ozonskog omotača na Antarktiku. Tokom godina, naučnici su u saradnji sa brojnim vladama radili na usporavanju ovog procesa kao i zabranjivanju upotrebe hemikalija koje dovode do oštećenja.

Discovery reveals large, year-round ozone hole over tropicshttps://t.co/Gsf1NBCXY6via@physorg_comOver Population: Humans consuming water, cutting down forests, driving gasoline & diesel, flying kerosene,
plastics thrown all over, including the lakes & oceans, list is long...
— Witches (@Witchestoday)July 6, 2022

"Tropi čine polovinu površine planete i predstavljaju dom polovini svetske populacije", rekao je profesor Lu. Stoga postojanje ozonske rupe iznad njih mogu izazvati povećne nivoe UV zračenja, što dodatno može prouzrokovati povećan rizik od melanoma i katarakte kod ljudi. Pored zdravstvenih problema, ova pojava može dodatno smanjiti prinose u poljoprivredi i negativno uticati na ugrožene vrste i čitave ekosisteme.

Ovo otkriće je iznenadilo čitavu naučnu zajednicu, jer se do sada za njeno postojanje nije ni znalo. Činjenica koja dodatno zabrinjava je da je ona čak sedam puta veća od sezonske rupe koja se uočava na Antarktiku. Za sada su procene da će u budućnosti ovaj problem uticati na neki način na svakog drugog stanovnika naše planete.

Naučnici objašnjavaju kako je dobro poznato da gubitak ozona dovodi do stratosferskog hlađenja. Te da je prisustvo tropske ozonske rupe tokom cele godine i pojava sezonskih polarnih ozonskih rupa preduslov za formiranje nekoliko "temperaturnih rupa" u nižoj stratosferi.

"Sadašnje otkriće zahteva detaljna praćenja oštećenja u ozonskom omotaču u budućnosti, kao i promena u UV zračenju, povećanog rizika od raka i drugih negativnih efekata na zdravlje i ekosisteme u tropskim regionima", objašnjava Lu.