Risovačka pećina je značajan paleontološki, arheološki i speleološki lokalitet. Nalazi se jugoistočno od Bukovičke banje, na ulazu u Aranđelovac. Pećina Risovača je spomenik prirode prve kategorije i prirodno dobro od izuzetnog ...
Nastala je dejstvom toplih mineralnih voda kalcijsko-magnezijskog tipa, koje su poput onih na izvorima u Bukovičkoj banji. Starost pećine procenjuje se na više od 100 hiljada godina. Bila je najpre stanište životinja, a u periodu od pre 35-50 hiljada godina i risovačkog(neandertalskog) čoveka.
Oko 1950.godine, tokom rada kamenoloma,otkrivena je pećina. Međutim,baš zbog rada tog kamenoloma uništen je ulazni deo pećine u dužini od 20 m, koji je u stvari bio stanište risovačkog čoveka.Od 1953.do 1977.godine vršena su arheološka istraživanja(kojima je rukovodio prof. dr. Branko Gavela) i speleološka istraživanja ( kojima je rukovodio prof. dr.Radenko Lazarević), zahvaljujući kojima su, u mulju koji je ispunjavao pećinu Risovaču od poda do tavanice, pronađeni koštani ostaci preko dvadeset životinjskih vrsta. Najbrojnije su bile kosti pećinskog medveda koje čine 2/3 svih koštanih ostataka. Na drugom mestu po brojnosti su ostaci divljeg konja, zatim džinovskog jelena, vuka, pećinskog lava, hijene...
Foto: D. Bosnić
U ulaznom delu pećine, u naslagama nanosa i gline i među koštanim ostacima životinja, otkriveni su i ostaci materijalne kulture paleolitskog čoveka. To su predmeti nastali od kremen kamena i kosti - listoliki nož, koštana šila i bodeži... Na osnovu ovih nalaza ustanovljeno je da je risovački čovek bio savremenik krapinskog čoveka (iz okoline Zagreba).
Foto: D. Vučković
Кoštani ostaci životinja i artefakti pronađeni u pećini Risovači čuvaju se u Narodnom muzeju u Aranđelovcu, gde se nalazi i skelet pećinskog medveda izrađen od originalnih koštanih ostataka pronađenih u pećini Risovači.
Foto: D. Vučković
Izvor: Promo / Tekst preuzet iz monografije Dva veka Bukovičke banje,strana126., autor Zorica Petrović, MA
