Redak fenomen električnog pražnjenja oblaka zabeležen na najoštrijoj fotografiji do sada…
Dok su orbitirali iznad olujnih oblaka, astronauti Internacionalne svemirske satnice fotografisali su retko viđen svemirski šou: kratak električni udar poznat pod nazivom Crveni vilenjak. Neverovatna veličina Crvenog vilenjaka (bukvalno gigantska), kao oštrina fotografije intrigirali su stručnjake, uprkos tome što je ovaj fenomen poznat i od ranije.
Crveni vilenjaci su električne udari koji se događaju iznad visoko aktivnih olujnih oblaka. Vrlo se retko mogu uočiti, zbog visine na kojoj se dešavaju (oko 80 km iznad Zemlje), dužine trajanja koja se meri milisekundama i zbog toga što su relativno tamni, u poređenju sa svetlošću munje. Ovaj bljesak koji se dogodio 30. aprila ove godine, Nasini astronauti su slučajno zabeležili dok su snimali nebo iznad Mjanmara i Malezije.
„Moje kolege i ja smo retko kad uzbuđeni zbog ovoga”, rekao je Stiv Kjumer, električni inžinjer koji proučava munje i „vilenjake” na Djuk univerzitetu. „Nova fotografija je, međutim, vrlo zanimljiva jer pokazuje koliko Crveni vilenjaci mogu zapravo biti veliki.”
Kjumer kaže da ne može biti potpuno siguran u veličinu ovog Crvenog vilenjaka, ali pretpostavlja da ona iznosi 10 km u širini i 50 km u visini.
Prvi Crveni vilenjak uočen je slučajno 1989. godine kada je eksperimentalni fizičar Džon Vinkler primetio ovaj fenomen dok je pomagao da se testira nova video kamera. Tek posle četiri godine, istraživači sa Aljaska univerziteta uspeli su da naprave drugu fotografiju ove pojave.
„To su udari koji nastaju u gornjem sloju atmosfere, visoko iznad olujnih oblaka, koji prate munju koja nastaje ispod oblaka”, rekao je Kjumer. “Pražnjenje oblaka stvara električno polje, a kada je ono dovoljno veliko proizvodi se udar koji izleće u vis.”
Koliko god da su naučnici naučili o Crvenim vilenjacima, od njihovog slučajnog otkrića pre 23 godine, mnogo toga je još uvek nepoznato.
“Mnogo interesantne hemije se dešava tokom ovog bljeska”, kaže Kjumer. “Kakva je to tačno hemija i koliko ona traje? To još uvek ne znamo.”
Izvor:National Geographic News
