Izvan granica i teorija mogućeg: Patuljasta planeta umesto meseca ima prsten i niko ne zna zašto

15.02.2023 09:40

Naučnici su otkrili prsten koji se nalazi na mnogo većoj udaljenosti - od planete - nego što je to očekivano.

Izvor: Profimedia

DALEKO u spoljnim krajevima Sunčevog sistema, nalazi se patuljasta planeta Kvaor, nazvana po jednom indijanskom božanstvu. Proučavajući ga, uz pomoć teleskopa na La Palmi, naučnici su shvatili da se oko njega nalazi prsten, ali ono što je neobično u vezi svega ovoga jeste činjenica da se on nalazi na mnogo većoj udaljenosti nego što je to uobičajeno. I sada se naučnici pitaju - kako takvi sistemi uopšte i nastaju?

Astronom prof Vik Dilon sa Univerziteta u Šefildu tvrdi da je otkriće ovog uskog prstena bilo pravo iznenađenje, jer se on nalazi iza Neptuna na velikoj udaljenosti, ali i "izvan teorijskog maksimuma" i nečega što se smatra samom granicom preživljavanja.

Izvan Rošeove granice

Naučnici su do otkrića došli tokom okultacije, u trenucima kada planete prolaze ispred zvezde i kada se njena silueta može proučavati kroz teleskop sa Zemlje. Poput teleskopa HiPERCAM na La Palmi koji razlikuje oštar pad u svetlosti zvezda. U ovom konkretnom primeru, primećena su dva manja pada, pre i posle, na osnovu čega je zaključeno da Kvaor ima prsten.

New Ring System discovered in our planetary backyard. Observations made between 2018 & 2021 by the@ESA_CHEOPSobservatory, discovered Quaoar, a dwarf planet hovering in the Kuiper Belt with a ring formation circling the planet on the equatorial plane.https://t.co/fGygI1odxd…pic.twitter.com/WbfxyOdP8z
— Maurizio Iβλἄ (@Dragonmaurizio)February 13, 2023

Daljim analizama ustanovljeno je da se nalazi na udaljenoti dvostruko većoj od tzv. Rošeove granice, unutar koje dolazi do dejstava sila koje sprečavaju krhotine da formiraju mesec. Još uvek nije jasno kako je ovo moguće, ali neke od pretpostavki su da su krhotine u ovom prstenu manje "lepljive", što znači da se lakše odbijaju jedne od druge prilikom sudara.

Rezultati su objavljeni u časopisu Nature.