Otkriveno zašto je roj Trojanaca brojniji od Grka - dokaz da je Jupiter nastao na drugom mestu?

31.01.2023 10:17

Ispitivanjem gigantskih rojeva u Jupiterovoj orbiti naučnici su došli do novih otkrića vezanih za njegovu ranu evoluciju.

Izvor: Shutterstock

NAJVEĆA planeta u našem sistemu Jupiter, svojom gravitacijom privlači mnoga manja nebeska tela u svojoj blizini. Uključujući i dva gigantska roja asteroida, poznatih po imenima Trojanski ili L5 roj i Grčki asteroid ili L4 roj. I jedina razlika koju su naučnici uspeli da uoče između njih jeste da L4 ima znatno više asteroida, iako su obe grupe podjednako stabilne. Stoga ih je ova nelogičnost naterala da se zapitaju - kako je to moguće?

There are perhaps as many Trojan asteroids orbiting 60 degrees ahead of and behind Jupiter as in the asteroid belt between Jupiter and Mars. Now NASA has given a go-ahead for the 1st mission to Jupiter's Trojans. Read more:https://t.co/9ThwGAG5W6 pic.twitter.com/ysQuklcmMf
— EarthSky (@earthskyscience)November 5, 2018

Višedecenijska istražvanja na ovu temu uvek su davala isti odgovor, L4 i L5 rojevi bi trebali da budu slični po pitanju brojnosti - pre svega jer imaju identične karakteristike. Da bi shvatili šta je to uticalo u korist brojnosti L4 roja, Đijan Li sa Univerziteta u Kini i njegove kolege su odlučile da stvore model rane Jupiterove evolucije, jer jedna od teorija sugeriše da se on formirao na drugoj lokaciji u odnosu na trenutnu poziciju.

Modelovanjem ovakvog scenarija tim je došao do zaključka da bi se u slučaju pomeranja od Sunca, populacija L5 roja značajno smanjuje. Dok bi se u obrnutoj situaciji, tj prilikom pomeranja ka središnjoj zvezdi našeg sistema roj L4 značajno smanjio.

"Predlažemo da bi brza migracija Jupitera prema spoljašnjosti, mogla da poremeti konfiguraciju trojanskih rojeva. Ovaj mehanizam je privremeno izazvao različite puteve evolucije za dve grupe asteroida koji dele istu orbitu.", objašnjava Li.

Millions of asteroids being shepherded by Jupiter. We call them Trojans and Hildas.https://t.co/FjfmZb9eCz https://t.co/KTQ5HHybKZ pic.twitter.com/ioC7OAJjvI
— Chris Hadfield (@Cmdr_Hadfield)January 16, 2020

Međutim, sami autori rada ističu da u obzir nisu uzeti neki od spoljašnjih faktora koji bi u budućnosti trebali da se ispitaju, kako bi se utvrdilo da li su i oni na neki način mogli da utiču na brojnost. Ponuđena hipoteza za sada predstavlja dobru polaznu tačku u proučavanju rane faze razvoja Sunčevog sistema, ali u budućnosti se moraju ispitati neki dodatni parametri kako bi ona definitivni bila i potvrđena.

Rezultati istraživanja su objavljeni u časopisu Astronomy & Astrophysics.