Kako je nastao naš svemir?

Pre nekih 13,8 milijardi godina ceo nama vidljivi svemir bio je sadržan u jednoj nezamislivo vreloj, gustoj tački, milijardu puta manjoj od nuklearne čestice.

Izvor: Foto: Profimedia

Od tada on se širi – mnogo – sve vreme se odupirući gravitaciji.

Širenje

U vremenu daleko kraćem od nanosekunde repulzivna sila širi svemir do veličine vidljive golim okom i ispunjava ga mešavinom subatomskih čestica, odnosno kvarkovima.

Starost: 10–32 milisekunde

Veličina: od beskrajno male do veličine golf loptice

Početne gradivne jedinice

Svemir se širi i hladi. Kvarkovi se skupljaju u protone i neutrone, gradivne jedinice atomskog jezgra. Moguće da tada nastaje i tamna materija.

Starost: 0,01 milisekund

Veličina: 0,1 bilioniti deo današnje veličine

Prva jezgra

Kako svemir nastavlja da se hladi, stvaraju se najlakša jezgra, hidrogena i helijuma. Gusta magla čestica blokira svu vidljivu svetlost.

Starost: 0,01 do 200 sekundi

Veličina: 1 milijarditi deo današnje veličine

Prvi atomi, prva svetlost

Svi elektroni počinju da kruže oko jezgara, stvarajući tako atome i otkrivajući sjaj našeg novonastalog svemira. Ova svetlost iz rane faze našeg svemira nalazi se na udaljenosti koja je vidljiva našim instrumentima.

Starost: 380.000 godina

Veličina: 0,0009 od današnje veličine

"Mračno doba"

Tokom 300 miliona godina ovo pozadinsko zračenje svemira predstavlja jedinu svetlost. Komadi materije iz kojih će nastati galaksije sijaju najjače.

Starost: 380.000 godina do 300 miliona godina

Veličina: 0,0009 do 0,1 današnje veličine

Gravitacija pobeđuje: prve zvezde

Gusti oblaci gasa kolabiraju pod jačinom sopstvene gravitacije – i gravitacijom tamne materije – da bi na kraju iz njih nastale galaksije i zvezde. Nuklearna fuzija osvetljava zvezde.

Starost:  300 miliona godina

Veličina: 0,1 od današnje veličine

Antigravitacija pobeđuje

Nakon što ga je milijardama godina usporavala gravitacija, širenje kosmosa se ponovo ubrzava. Razlog tome je mračna energija. Njena priroda je nejasna.

Starost:  10 milijardi godina

Veličina: 0,77 od današnje veličine

Danas

Svemir i dalje nastavlja da se širi i postaje sve manje gust. Kao rezultat toga formira se nekoliko novih zvezda i galaksija.

Starost: 13,8 milijardi godina

Veličina: Današnja veličina