Jedan krater na Mesecu nazvan je po njoj: Ona je bila prva osoba koja je pomoću teleskopa otkrila kometu

23.08.2022 15:58

Osim toga što je postala prva osoba koja je pomoću teleskopa otkrila kometu, bila je i prva žena koja je u Sjedinjenim Državama radila kao profesionalni astronom.

Izvor: Wikimedia Commons (Public Domain)

U XIX veku stanovnici Nantaketa u Masačusetsu bili su čuveni po teleskopima koje su držali usmerene ka moru u iščekivanju povratka lokalnih ribolovačkih brodova i kitolovaca. Marija Mičel svoje teleskope okrenula je ka zvezdama. Mičelova je odrasla pomažući svom ocu, astronomu amateru, da pravi složene navigacijske proračune za kapetane brodova kitolovaca, da utvrđuje termine pomračenja i beleži pokrete nebeskih tela.

U 22.30, 1. oktobra 1847. godine, 29-godišnja Marija bila je na krovu njihove kuće, gde je njen otac napravio jednostavnu opservatoriju. Pomerajući teleskop, ugledala je nešto čega nije bilo na njenim astronomskim kartama:kometu.

Šesnaest godina ranije danski kralj Frederik VI ponudio je zlatnu medalju prvoj osobi koja kroz teleskop otkrije kometu. Mičelova je dobila nagradu. Zbog svog otkrića i karijere koja je usledila postala je prva žena profesionalni astronom u Sjedinjenim Državama. Posle godinu dana izabrana je u Američku akademiju nauka i umetnosti – kao prva žena pozvana u članstvo. Posećivala je opservatorije širom sveta i javno je zastupala učešće žena u nauci, ukidanje ropstva i davanje prava glasa ženama.

Marija Mičel

Izvor: ROYAL ASTRONOMICAL SOCIETY / Sciencephoto / Profimedia

Mičelova je predavala astronomiju na novootvorenom Koledžu Vasar, gde je proučavala planete, zvezde, komete i pomračenja – i borila se da bude plaćena podjednako kao njene muške kolege.

Kometa 1847-VI, koju je ona otkrila, postala je poznata kao Kometa gospođice Mičel. Jedan krater na Mesecu nazvan je po njoj, kao i teretni brod iz Drugog svetskog rata "U.S.S. Marija Mičel". Godinu dana pre njene smrti, 1888. godine, njen brat okeanograf Henri Mičel bio je jedan od suosnivača Društva National Geographic.

Prvobitno objavljeno u štampanom izdanju časopisa National Geographic na srpskom jeziku u martu 2020. godine kao deo serijala ŽENE: VEK PROMENA.