Hristogram, slova alfa i omega: Simboli hrišćanske vere otkriveni na nozi čoveka sa srednjovekovnog groblja

28.10.2023 09:09

Istraživanjima srednjovekovnog manastira Gazali u Sudanu, kao i groblja u njegovoj blizini otkriven je skelet na čijoj nozi su otkriveni tragovi o praksi koja se i danas često praktikuje.

Izvor: Eric Lafforgue / AFP / Profimedia

Godinama unazad, naučnici vode rasprave koliko je stara metoda tetoviranja, a kao najstariji primer navode Ledenog čoveka. Mumiju iz perioda od pre 5.200 godina koju su na Alpima 1991. godine otkrili planinari. Analizom preko 60 crteža na njegovom telu ispostavilo se da su napravljene utrljavanjem uglja u zareze na koži.

Sada, istraživanje koje je sproveo Poljski centar za mediteransku arheologiju na Univerzitetu u Varšavi otkrilo je retku versku tetovažu na desnoj nozi osobe sahranjene u blizini drevnog hrišćanskog manastira u Sudanu (područje poznato i kao Nubija).

Tetovaža sa hrišćanskim simbolima

Sahrana je otkrivena na lokaciji koja se nalazi u regionu Vadi Abu Dom pustinje Bajuda, oko 20 km od grada Кarima. Iskopavanja su vršena od 2012. do 2018. godine, od strane poljskih arheologa koji su ovde između ostalog otkrili i strukture manastirskog kompleksa i četiri groblja.

Stotine iskopanih grobnica na njima omogućile su im da saznamo više detalja o načinu života ljudi koji su živeli na tom području, a kako sami stručnjaci navode u saopštenju: "ovo je bilo najzanimljivije otkriće do sada".

Tokom fotografskih istraživanja u laboratoriji, ispostavilo se da je tetovaža pronađena na groblju Gazali sastavljena od hristograma, formiranog od grčkih slova "chi" i "rho" kako bi se napravila skraćenica za Hristovo ime i od grčkih slova "alfa" i "omega", koja simbolizuju hrišćansko verovanje da je Bog početak i kraj svega.

Prisustvo tetovaža u Nubiji je retko: u Deir el-Bahari, drevnom pogrebnom kompleksu koji se nalazi na zapadnoj obali reke Nil, pronađene su razne mumije koje datiraju iz Srednjeg kraljevstva na kojima su otkrivvene geometrijske figure na koži, uglavnom na grudima, stomaku, rukama ili nogama. Međutim, do danas postoje samo dva dokaza o ovoj praksi u regionu tokom srednjovekovnog perioda, od čega se o najnovijem ne zna mnogo toga.

Tetovaža sa verskim referencama otkriva da se radi o osobi hrišćanske vere, iako nije poznato da li je on možda bio monah: telo je sahranjeno na groblju 1, dok je na obližnjem groblju 2, otkriveno oko 800 grobova monaha. Ono što je jasno jeste da otkriće postavlja brojna pitanja o umetnosti ukrašavanja kože i simbolima hrišćanske vere u srednjovekovnoj Nubiji.