Oktobar i preklo imena svih meseca u kalendaru: Kako je osmi postao deseti mesec?

09.10.2023 09:07

Najzaslužnij za naziv desetog meseca - ali i ostalih - u našem kalendaru jesu stari Rimljani.

Izvor: Profimedia

Sve do pre oko 2.000 godina njihov kalendar je počinjao u martu. Tako je oktobar (Octo) bio osmi mesec u godini i nosio ime po broju, međutim, kada je u 1. veku p.n.e., Julije Cezar je reformisao kalendar i pomerio početak godine za 1. januar - oktobar je zadržao staro ime - kao i meseci aptembar (od latinskog septem za sedam), novembar (od latinskog novem za devet) i decembar (od latinskog decem za deset).

Kalendar je opet reformisan u 16. veku: papa Grgur je u to vreme precizirao računanje vremena i od 1582. godine on se naziva gregorijanski, po tadašnjem poglavaru crkve.

O carevima i boginjama: kratki nazivi meseci

Ukoliko izuzemo septembar, oktobar, novembar i decembar, drugi nazivi nemaju veze sa brojevima, već sa dva cara, bogovima i običajima:

Januar je dobio ime po rimskom bogu Janusu, čija dva lica predstavljaju početak i kraj.

Februar od lat februare za "čišćenje" je stari običaj: poslednjeg meseca u godini (do reforme) prinošene su i pročišćivane žrtve.

Mart je dobio ime po Marsu, bogu rata.

Poreklo imena za četvrti mesec april nije jasno. Prema istraživačima, on bi mogao da potiče od lat aperire (otvaranje) - i da ima veze sa otvaranjem pupoljaka.

Postoji i debata oko porekla imena za mesec maj - ali najverovatnije seže do imena boginje prirode Maje.

Jun predstavlja rimsku boginju Junonu, ženu Jupitera, oca bogova.

Jul i avgust označavaju rimske careve koji su sebe ovekovečili u kalendaru svojim imenima: Julije Cezar (koji je imao rođendan u julu) i car Avgust.