Sestre, ćerke i na kraju žene - Zbog kojih razloga su staroegipatski faraoni praktikovali 'kraljevski incest'?

Brak je za staroegipatsku kraljevsku porodicu podrazumevao obavezu obezbeđivanja naslednika sa kojim bi dinastija imala legitimitet i kontinuitet. Međutim, neki od njih bili su plod incesta.

Egiptolozi su decenijama  teoretizirali o motivima koji su navodili faraone na ovako nešto i da li je do ovakvih brakova stvarno dolazilo ili su bili ritualne prirode. Najpoznatija je takozvana "teorija princeza", prema kojoj je legitimitet davala ženska linija kraljevske porodice. Idealnim se smatralo da su vladari bili legitimni naslednici ukoliko su plod braka faraona i njegove sestre ili polusestre, kako bi se iz ove zajednice rađala deca najčistije krvi.

Ako to nije bilo moguće, onda je dolazilo do dogovora između faraona i njegovih kćeri, koje su predstavljale sledeću kariku u ženskoj liniji "nasleđivanja".

Ova teorija se najviše odnosi na period vladavine 18. dinastije, u kojoj su faraoni kao što su Amhozis I, Amenhotep I ili Tutmozis II venčavali svojim sestrama ili polusestrama. Ali u okviru iste dinastije postojali su kraljevi kao što su Tutmozis III, Amenhotep II i Amenhotep III koji su se oženili ženama nekraljevskog porekla, prekidajući na taj način liniju naslednika pretpostavljenu prethodno navedenom teorijom. Dakle, postoje argumenti za i protiv.

Što se tiče braka faraona sa ćerkom, najpoznatiji su slučajevi Ramzesa II  i Ehnatona. Sve one su od "kraljeve kćeri" postale "kraljeve žene".

Na ovaj način je kako su verovali obezbeđena "čistoća" u liniji nasleđivanja. U trenucima kriza, pribegavalo se braku između bliskih srodnika da bi se uspostavila dinastička loza, kao što se desilo u periodu uspostavljanja 18. dinastije - koja je ponovo ujedinila zemlju.

Ova praksa je takođe onemogućila ulazak kandidata u kraljevsku porodicu koji bi se takmičili sa naslednikom ili doveli u pitanje legitimnost njihovog pristupa prestolu, dok je istovremeno egipatskim princezama obezbeđivala supružnike kraljevskog ranga - one se nisu udavale za strance.

Imitiranje bogova

Ono u čemu se stručnjaci slažu je da su članovi kraljevske porodice, kroz ove brakove, posebno između braće i sestara, pokušavali da reprodukuju ponašanje egipatskih božanstava i tako ojačaju svoju vezu sa njima. Prema egipatskoj mitologiji, uparivanje iskonskih božanstava dešava se između rođaka: Šu (vazduh) i Tefnut (vlaga), Geb (Zemlja) i Nut (Nebo), Oziris i Izida, Set i Neftida.

Imitacijom ovih brakova, suvereni su isticali svom stanovništvu božansku prirodu njih samih kao i čitavog kraljevstva, dok su se u isto vreme odvajali od ostatka društva, koje nije praktikovalo incest. Dakle, zaključak stručnjaka je da su kroz brak sa sestom ili ćerkom, faraoni potvrđivali svoju božansku prirodu dok su u isto vreme pokušavala da obezbede i legitimne naslednike. 

BONUS VIDEO: