Psihodelično 'gorivo' Blickriga: Zašto i kako je metamfetamin postao omiljen među nacističkim vojnicima?

05.07.2023 11:53

Ova supstanca je vrlo brzo našla široku upotrebu među nacističkim vojnicima, uticala je na njihovu efikasnost i izazivala osećaj sreće.

Izvor: Profimedia

Blickrig koji je sproveo nemački Vermaht između 1939. i 1945. godine je u isto vreme i šokirao i zadivio, kako Evropu, tako i celi svet. Vojna efikasnost koja je stajala iza ovih strategija, postala je predmet istraživanja brojnih studija u narednim decenijama. Delovalo je kao da nacisti ništa nisu prepuštali slučaju, vršeni su detaljni proračuni i sprovođene savršene taktike na svim bojnim poljima. Ali ono što većina ne zna jeste da je postojao jedan faktor koji je bitno uticao na efikasnot i brzinu nemačkih vojnika - u pitanju je pervitin, poznat i kao metamfetamin.

Prema dostupnim podacima, nemački vojnici su tokom celog Drugog svetskog rata konzumirali pervitin kako bi imali više energije, umanjili potrebu za snom ili hranom. S druge, psihološke strane, one je kod njih izazivao i entuzijazam, osećaj samopouzdanja i moći.

Pervitin ulazi u upotrebu

Pervitin čija aktivna supstanca je metamfetamin, razvio je i panetirao nemački hemičar i farmakolog Fric Haušild. Od 1938. godine, farmakološka kompanija Temler grup počinje sa njegovim reklamiranjem - u te svrhe su čak angažovali i uspešnu marketinšku agenciju.

On nije smatran drogom u tom trenutku, a i činilo se kao da njegova konzumacija rezultira samo korisnim efektima, poput bolje koncentracije koja je dovela do veće produktivnosti među radničkom klasom. Sa pervitinom je upoznat iAdolf Hitler, a nakon što je direktor Instituta za opštu i odbrambenu fiziologiju na berlinskoj akademiji vojne medicine Oto Renke, sugerisao da poboljšava performanse vojnika - on je počeo da se upotrebljava i u vojsci kao stimulans.

Uziman je dva puta dnevno i vojnicima je pomagao da budu neustrašivi i optimistični, tri dana bez sna i davao snagu koja im je omogućavala da bez prekida prepešače 60 km. On je omogućio brzu invaziju na Poljsku 1939. godine, Francusku 1940. godine i Balkan 1941. godine.

Gorivo Blickriga

Prema zvaničnim podacima, proizvodnja pervitina je premašila 35 miliona doza samo u aprilu i maju 1940. godine.

Distribuiran je svim vojnicima, iako je najveću popularnost stako među tenkovskim, kao i vazduhoplovnim jedinicama, koje su počele da ga nazivaju "pilotskom solju". Ali velika potrošnja je rezultirala i pojavom neželjenih efekata.

Mnogi od vojnika su se žalili na iscrpljenost, bol u predelu grudnog koša i na probleme sa cirkulacijom. Nakon studija, najviši zdravstveni zvaničnih Rajha po imenu Leonardo Konti identifikuje pervitin kao drogu i stavlja ga na listu zabranjenih supstanci 1941. godine.

Njegovo povlačenje sa tržišta za nacističke zvaničnike nije dolazilo u obzir u tom trenutku jer je to značilo pad kognitivnih funkcija, anksioznost i depresiju, halucinacije, ali i blaže simptome poput mučnine - kako za vojnike na frontu, tako i za civilno stanovništvo kod kuće. Ipak, izveštaji o neželjenim efektima nastavili su da se gomilali, a broj samoubistava među vojnicima usled psihotičnih faza da se uvećava.

Mnogi istoričari se danas slažu da je upravo ovo tajno oružje omogućilo Vermahtu prednost na bojnom polju u prvim godinama rata, ali i dovelo do poraza na kraju.