Koji srpski vladar je umro iste godine kad i čuveni Džingis kan? Moćni osvajači i njihovi srpski savremenici

Saznajte koji moćni osvajači su savremenici pojedinih srpskih srednjovekovnih vladara i druge zanimljivosti iz njihovih života.

Vladarske loze, posebno kada se uključne bočne linije, često znaju da zvuče zamršeno. Tako je i kada se uči o srpskim srednjovekovnim vladarskim lozama Nemanjića, Lazarevića, Brankovića... ali kada se jednom "pohvataju konci" radoznalost ide dalje. Ko su bili njihovi savremenici u svetskoj politici? Ovo su neke od najzanimljivijih podudarnosti:

Srpski župan i "filmski junaci"

Koliko puta ste pročitali roman, pogledali film ili seriju o engleskom kralju Ričardu Lavlje Srce? Ričard I Lavlje Srce je bio sin kralja Henrija II iz dinastije Plantagenet i Eleonore od Akvitanije, jedne od najbogatijih, najitrigantnijih i najmoćnijih žena tog perioda.

Priča o njima je u glavnom poznata i veoma duga i komplikovana. Henri II i Eleonora su se razveli, a Ričard je pošao sa majkom u Akvitaniju kojom je kasnije vladao. Nakon godina političkih previranja i spletki usmerenih protiv njegovog oca, uspeo je da zauzme tron Engleske.

Sa Fridrihom Barbarosom i francuskim kraljem Filipom II Avgustom je bio vođa Trećeg krstaškog rata (dok je bio u pohodu engleski torn je pokušao da zauzme njegov brat Jovan, poznat kao Jovan bez Zemlje, što je priča za koju ste takođe čuli).

Pojedini istoričari tvrde da je nadimak dobio zbog hrabrosti, drugi pak kažu da je bio izuzetno surov, naročito u pregovorima sa Saladinom (osnivačem dinastije Ajubida).

I da ne bismo dalje komplikovali uvodeći nove događaje i imena za koja ste toliko puta čuli, ovde ćemo "otkriti" ko je u srednjovekovnoj Srbiji bio Ričardov savremenik. Bio je to Stefan Nemanja.

Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića i Ričard Lavlje Srce umrli su iste godine, 1199.

Savremenik mongolskih osvajanja

Stefan Prvovenčani rođen je oko 1166. godine i bio je prvi krunisani kralj među Nemanjićima. Bio je drugi sin Stefana Nemanje. Ženio se Evdokijom Anđeo i Anom Dandolo.

Za vreme njegovog života krstaši su tokom Četvrog krstaškog rata 1204. godine osvojili i opljačkali Carigrad (i čuvene konje sa Hipodroma odneli u Veneciju gde i danas sto je na Crkvi Svetog Marka). Jedan od vođa tog pohoda bio je Enriko Dandolo čija je Ana bila unuka. Iako je i Dandolo stekao solidnu slavu, jedan drugi mnogo moćniji osvajač bio je savremenik Prvovenčanog. Džingis-kan.

Džingis-kan je bio osnivač i prvi veliki kan Mongolskog carstva, koje je postalo najveće svetsko carstvo u istoriji nakon njegove smrti. Temudžin, kako je glasilo njegovo ime na rođenju, umro je 1227. godine iste one u kojoj se upokojio i Stefan Prvovenčani.

Srpska kneginja između najmoćnijih osvajača

Jedan od najbrutalnijih vojskovođa svih vremena, Tamerlan ili Hromi Timur, umro je na zimu 1405. godine. Tamerlan je tvrdio da je po očevoj liniji predak Džingis-kana (do danas je potvrđeno da je potomak mongolskih plemena), a u svoje vreme bio je svetski lider i jedan od najsposobnijh osvajača. Bio je osnivač Timuridskog carstva, koje je pokorilo Zlatnu hordu i vladalo velikim delom centralne Azije i današnjeg Irana. Tamerlanova osvajanja su tema za sebe, ali ipak, jedno je imalo uticaj na srednjovekovnu Srbiju. Tamerlanovo ratovanje sa Osmanskim carstvom.

Tamerlan je kod Angore 28. jula 1402. godine pobedio i zarobio osmanskog sultana Bajazita i njegovu suprugu, a srpsku kneginju, Oliveru.

Izvor: Andrea Čelesti (Wikimedia Commons)

 Legenda kaže da je Tamrlan Bajazita držao u kavezu i tako ga nosio svuda sa sobom. Između ostalog ga je prisiljavao da iz kaveza gleda kako ga Olivera služi. Iako se prepričavaju, ove legend nisu istorijski potvrđene.

Bajazit je umro u zatočeništvu, a Oliveru je Tamerlan oslobodio bez otkupa zahvaljujući dogovoru s njenim bratom Stefanom Lazarevićem koga je, navodno, izuzetno poštovao kao velikog i hrabrog ratnika.