Na pedeset kilometara od Beograda, u plodnoj ravnici južnog Banata, početkom XIX veka nastalo je naselje čija je umetnost danas poznata u celom svetu.
Iako mala na mapi naše zemlje, Kovačica u svetu ima razmere metropole, zahvaljujući naivnim slikarima koji izlažu širom planete i predstavljaju prave ambasadore svoje varošice. Na hiljade poštovalaca naive posećuje Kovačicu, iskazujući poštovanje prema ruralnom umetničkom fenomenu. Kovačicu su posetile i mnoge javne ličnosti: Fransoa Miteran, Mstislav Rostropovič, Rolingstonsi, Pele, Ursula Anders, Alen Delon, Franko Nero, Huan Karlos…
Današnja Kovačica osnovana je 1802. godine kada je ukazom Franca II (cara Habzburške monarhije) grupa Slovaka dobila odobrenje da osnuje svoje naselje na mestu poznatom kao Kovačička pustara. Slovaci su prve kuće izgradili oko jedne kovačnice na raskršću puteva koji su vodili od Pančeva do Bečkereka (današnjeg Zrenjanina), Vršca i Bele Crkve. Tako je naselje nazvano Kovačica.
Migraciju stanovništva započela je carica Marija Terezija koja je uspostavila „vojnu krajinu“ i u nju naselila razne narode (Srbe, Mađare, Slovake, Rumune, Nemce, čak i Špance). Otuda i karakteristična multinacionalnost ove varošice. Njima su date razne povlastice: besplatna zemlja, oslobađanje od poreza… a zauzvrat se očekivalo da budu vojnici graničari tokom jednog dela godine. Danas u Kovačici, u kojoj živi blizu 6800 stanovnika, najviše ima Slovaka i Srba, zatim Mađara, Rumuna i mali procenat ostalih nacionalnosti. U školama se održava dvojezična nastava, na slovačkom i srpskom, ali i mađarski i rumunski jezik se ravnopravno koriste.
Za godinu rođenja kovačičke naivne umetnosti uzima se 1952. godina kada je, povodom proslave stopedesetogodišnjice osnivanja ove varošice, organizovana prva zajednička izložba naivnih umetnika.
Tom prilikom izloženi su radovi dvanaest kovačičkih slikara koji su u to vreme samo kopirali druge, preslikavali razglednice, odnosno nisu osećali potrebu za individualnim izrazom. Najviše ih je privlačila egzotika, pa je na platnima uglavnom bilo onoga čega u Banatu nema: venecijanskih gondola, romantičnih zamkova, afričkih životinja. Godinu dana kasnije neki od ovih slikara prihvatili su predlog Stojana Trumića, akademskog slikara iz Pančeva, da rade „prema prirodi“ i da slikaju ono što vide i osećaju, pa se na jednoj strani skupljaju oni koji su se odlučili za vlastiti izraz, dok na drugoj strani ostaju „kopisti“.
Uskoro se pojavljuju prvi samostalni radovi sa domaćim motivima, inspirisani svakodnevnim životom: Žetva u Banatu Martina Janoša i Kićenje neveste Jana Sokola.
Treća izložba donosi nove originalne radove i slikare. Tada počinju da stvaraju Jan Strakušek, Pavel Hrk, Jan Venarski, Alžbeta Čižikova, a kasnije i Zuzana Halupova po kojoj je naivno slikarstvo Kovačice postalo opštepoznato…
