ZA VERNOST OTADŽBINI: Da li znate šta je Albanska spomenica i ko su njeni nosioci?

Albanskom spomenicom je odlikovano 142.148 oficira, podoficira, kaplara, redova, obveznika činovničkog reda i sveštenika.

Po ovom Ukazu, pravo na Spomenicu imali su svi koji su bili na vojnoj dužnosti prilikom prelaska Albanije, kao i članovi stranih vojnih misija koji su se zajedno sa srpskom vojskom povlačili preko Albanije.

Spomenica je u obliku dvoglavog orla sa srpskim štitom na grudima i kraljevskom krunom na gornjem delu. Na njenom aversu, ispod orla je medaljon uokviren lovorovim vencem sa profilom glave Aleksandra Karađorđevića, uokvireno natpisom: SVOJIM RATNIM DRUGOVIMA ALEKSANDAR. Na reversu je natpis u tri reda: ZA VERNOST OTADŽBINI. Ukaz je predviđao kovanje Spomenice od bronze (medaljon) i posrebrenog platiniranog dvoglavog orla dimenzija 32h28 milimetara i nošenje u moariranoj pantljici zelene boje sa dve crne ivične pruge, širine 36 milimetara i dužine 50 milimetara.

Pariska firma ARTI BERTRAN prihvatila se izrade ovih Spomenica, ali sa izvesnim odstupanjem u pogledu materijala (dvoglavi orao je izrađen od posrebrenog cinka, a medaljon od mesinga), zatim dimenzija odličja (visina je 49 milimetara) i trake (širina 26 milimetara).

Ukazom od 6. novembra 1921. godine Spomenicom je odlikovano 142.148 oficira, podoficira, kaplara, redova, obveznika činovničkog reda i sveštenika.

Naredbom od 6. marta 1940. godine odlikovani su svi pripadnici crnogorske vojske koji su ostali i dalje na vojnoj dužnosti sa srpskom vojskom na Solunskom frontu.

Albanska spomenica je dodeljivana ukazom kralja Aleksandra I Karađorđevića, a na predlog ministra vojske i mornarice, sa dekretom koji je rađen po nacrtu Đorđa Čarapića, reprodukovan u Vojnom geografskom institutu u Beogradu.

*Na sajtu Album sećanja na naše pretke iz Prvog svetskog rata moguće je pristupiti Digitalizovanoj bazi podataka članova Udruženja nosilaca Albanske spomenice 1915–1916.